కవిత్వంతో ఏడడుగులు

నిజానికి జీవించడం ఒక కళ. అసలు జీవించడమంటే ఏమిటో తెలుసుకోగలగడమే పెద్దకళ. దానికి ఇది ఇది అని పూర్తిగా తెలియనక్కరలేదు. ఒక రేఖామాత్రపరిజ్ఞానమైనా చాలు. పరిమితులు లేని జీవితం ఏదీ ఉండదు... బలహీనతలు లేని వ్యక్తీ ఉండడు. కానీ పరిమితులకిలోబడి, బలహీనతలు గుర్తించి, జీవితాన్ని ఎంచుకున్న లక్ష్యంవైపు నడిపించుకోగలగడంలోనే వ్యక్తిత్వం రూపుకడుతుంది. అదే ఋషిత్వం.

అటువంటి అపురూపమైన వ్యక్తిత్వం ఎమిలీ బ్రాంటే ది.

నిజానికి కలం పట్టుకున్న ప్రతివ్యక్తీ ఋషి కావలసిందే. అందుకే నానృషిః కురుతే కావ్యం అన్నారు. అలాంటి ఒక ఋషిలాంటి కవయిత్రి ఎమిలీ బ్రాంటే. ఆమె జీవిత చరిత్ర చదువుతుంటే ఒళ్ళు గగుర్పొడుస్తుంది. తల్లి ఆమె మూడేళ్ళవయసులోనే చనిపోతుంది . ఆమె కళ్ళముందే ఇద్దరు అక్కలు చనిపోతారు. తండ్రి చాలా కట్టుబాట్లలో పెంచుతాడు. స్కూలు వాతావరణం ఆరోగ్యకరంగా లేకపోవడంతో ఒక ప్రైవేటు ట్యూటరు ద్వారా భాషలో ప్రాధమిక పరిజ్ఞానం సంపాదించినా, ఇంట్లో ఉన్న పుస్తకాల చలవవల్ల బైరన్, షెల్లీ, స్కాట్ వంటి హేమా హేమీల రచనలు చదివే అవకాశం వస్తుంది. స్వయంకృషితో ఫ్రెంచి జర్మను నేర్చుకుంటూ, ఇంకొకపక్క ఇంటిపనులన్నీ నిర్వహిస్తూ, మరొకపక్క పియానో నేర్చుకుంటూ ( ఇవన్నీ ఇంకా 20 ఏళ్ళ వయసు రాకముందే) ఆమె చూపిన అసమానమైన వ్యక్తిత్వానికి బ్రస్సెల్స్ లో ఉన్నప్పుడు ఆమెకు విద్యగరిపిన టీచరు ఏమంటున్నాడో గమనించండి: " ఈమె అబ్బాయిగా పుట్టవల్సింది. ఒక గొప్ప నావికురాలై ఉండేది. ఆమెకున్న సునిశితమైన తార్కిక శక్తితో సరికొత్త ఆవిష్కరణలు చేసి ఉండేది. బాధలవల్ల గాని, వ్యతిరేకతలవల్ల గాని ఆమెలోని పట్టుదల పిసరంతైనా మొక్కవోయేది కాదు."

స్వేఛ్ఛఒకరిచ్చేది కాదు. జీవించడం ఒకరు మప్పేది కాదు. మనకు లేనివాటిని గూర్చి జీవితకాలం తర్కించవచ్చు. నిందించవచ్చు. కాని మనిషికున్న పరిమితులకి లోబడి ఉన్న అపారమైన స్వాతంత్ర్యాన్ని అనుభవిస్తూ గడపడం అంత తేలిక కాదు. ఆ అవగాహన అంత చిన్నవయసులో రావడం అంతకన్నా కష్టం.

ఈ కవిత నిజం చెప్పాలంటే ఋషివాక్యమే. ఆమె మేధోశక్తికే కాదు, ఆమె విశ్వాసాలకీ, బలమైన వ్యక్తిత్వానికీ ఒక సూచిక. మనలాంటివాళ్లకి ఒక వెలుగురేక.


వృధ్ధ విరాగి
.

సంపదలు విలువైనవిగా భావించను,
ప్రేమ? ఆ మాటంటేనే నాకు నవ్వొస్తుంది,
కీర్తి కాంక్ష ఒక కల
ఉదయమవుతూనే కరిగిపోతుంది
.
నేను ప్రార్థించడమంటూ జరిగితే
నా పెదాలమీద కదిలే మాటలు ఒకటే:
నా మనసు నా అధీనంలో వదిలీ
నాకు స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రసాదించు!
.
అవును. నా రోజులు తొందరగా లక్ష్యాన్ని సమీపిస్తున్నకొద్దీ,
జీవనం లోనూ, మరణం లోనూ, నే కోరుకునేది,
సంకెలలులేని మనసూ,
దేన్నైనా ఎదుర్కోగల ఆత్మ స్థైర్యమూ. అంతే!
.
ఎమిలీ బ్రాంటే
బ్రిటిషు నవలాకారిణి, కవయిత్రి
(30 జులై 1818 – 19 డిసెంబర్ 1848)

.
The Old Stoic
.
Riches I hold in light esteem;
And Love I laugh to scorn;
And lust of fame was but a dream
That vanished with the morn:
.
And if I pray, the only prayer
That moves my lips for me
Is, 'Leave the heart that now I bear,
And give me liberty!'
.
Yes, as my swift days near their goal,
'Tis all that I implore;
In life and death, a chainless soul,
With courage to endure.
 

Emily-Bronte
(1846)

                                                                                                                          ______నౌడూరి మూర్తి