సామూహిక/ సామాజిక కవిత్వమా ? వ్యక్తిగత కవిత్వమా ?? అభేదమా ???

Bvv Prasad

ఒక కవిత దగ్గర విజయకుమార్‌గారి ఆలోచన విన్నాక, మళ్ళీ నేను కొన్ని విషయాలు పునరాలోచిస్తున్నాను. మనిషికి రెండు ప్రపంచాలున్నాయి. బాహ్యమూ, ఆంతరమూ. రెండింటిలోనూ సుఖదు:ఖాలున్నాయి, బోలెడంత కన్ ఫ్యూషన్ ఉంది. బోలెడు చీకటి ఉంది. బాహ్య ప్రపంచ కవిత్వాన్ని సామూహిక/ సామాజిక కవిత్వమని, అంత:ప్రపంచ కవిత్వాన్ని వ్యక్తిగత కవిత్వమనీ.. అంటున్నాము. అవగాహనా సౌలభ్యం కోసం ఇలా విడదీస్తాము కాని, సామూహిక సమస్యల వల్ల కలిగే వేదనని

 ఒక వ్యక్తి (కవి) కేవలం తన దు:ఖం గా మార్చుకొన్నపుడు మాత్రమే అతనిని నుండి శక్తివంతమైన కవిత్వం వస్తుంది. ఇది మనకందరకూ తెలుసు. అంటే సామూహిక వేదన వైయక్తిక వేదన అయింది కదా. అలాగే, ఒక వ్యక్తి తన లోపలి ప్రపంచంలో కలిగిన వేదనని, సమాజం లోని ఇతరవ్యక్తుల లోపల కలిగె వేదన గా మార్చినపుడే కదా, అది చదివిన ఇతరులూ అతనిలా దు:ఖిస్తారు. అంటే కవి ఏడుస్తున్నాడని ఏడవక, తన లోపలి వేదనని కవి కనుగొన్నాడని కదా, అతనికి ఆ కవిత చదివినపుడు వేదన కలుగుతుంది. కొందరు social to personal కొందరు personal to social ప్రయాణిస్తారు. అంతిమం గా, ఈ రెండు పద్దతులూ, మానవ హృదయాన్ని తాకేందుకు, ఈ రెండు సరిహద్దుల్నీ తాక వలసే ఉంటుంది కదా. అప్పుడు ఏది personal ఏది social. ఒక కవిత ఉన్నతిని నిర్ధారించేందుకు, అది personal or social అనేవి గీటురాళ్ళుగా వాడవద్దని ఈ మాటలు.  అయితే మరేవి నిర్ధారిస్తాయి? ఒక social pain ని కవి ఎంత personal చెయ్యగలిగాడు, లేదా ఒక personal pain ని కవి ఎంత social చెయ్యగలిగాడు అనేవి కవి అనుభూతి సాంద్రతనీ, ప్రతిభనీ పట్టిస్తాయి గనుక, How deeply effective or How much intensity expressed అనేవి ఉత్తమ కవిత్వానికి ఒక లక్షణమని నా నమ్మకం. రెండవది, How thoughtful it is and How constructive, it will be అనేది. ఒకడు సామూహిక కవితని కొట్టు, నరుకు, చంపు అనిరాస్తే, దాని పర్యవసానాలు, సమాజం పై ఎలా ఉంటాయి. అలాగే ఒక ఆంతరిక కవి తన శృంగారవాంచని ఉద్రేకం కలిగించేలా రాస్తే, దాని పర్యవసానాలు ఎలా ఉంటాయి. ఉపరితల ఉద్రేకాలని ప్రేరేపించే ఏ కవిత్వమైనా అంతిమం గా సమాజ వినాశనానికే దారితీస్తుంది. సమాజం లోని అసమానతల పట్ల దు:ఖం కాని, మనిషి లోలోపల మెదిలే జీవితమంటే ఏమిటి, దీనికి లక్ష్యమేమిటి అనే అస్తిత్వ వేదనతో నిండిన దు:ఖం కాని, కవి సమస్త మానవుల్నీ తన కుటుంబంగా, తన తోడబుట్టిన వారిగా, తన బిడ్డలుగా భావించి.. కుటుంబ సమస్యలను ఎదుర్కొన్నంత జాగ్రత్తగా, బాధ్యతగా, వివేకంతో, పర్యవసానాల పట్ల ఎరుకతో వ్యక్తీకరించినపుడు అది తప్పనిసరిగా ఉత్తమ సృజన అవుతుంది కాని, social or personal అనే labels ఒక కవితని గౌరవనీయమైనదిగా చేయలేవని నా నమ్మకం.

• 
  

  
  
• • 
    

    Ganga Reddy A nice article with depth and feel

    
    
    
  • 
    

    Kiran Gali very nice analysis Prasad Sir. a good poet should be able to swim from one end to other effortlessly between both the genres (if any such division exists). just because a poet cannot write the other genre does not mean the other genre is not poetry at all. in both the cases the aim is to find a place in readers memory.
    
    I also notice a worrying trend that when a known poet writes something (anything) there is a tendency to find greatness or some deep meaning in it even if the poet never meant it that way . the reader is under some intense pressure to find some thing ( or anything) good about it and compliment it. this adds fuel to the poets imagination and he starts constructing more and more riddles ... the answers to which he himself does not know.
    
    And to top it all we scare away the reader that if he is unable to find the greatness in the poem, then his cognisive abiities are limited.
    
    I remember a story my dad told once. it seems there was an "abstract painting" kept in the art museum and its a work of a famous artist.Every one really liked it and soon the word spread around the town and every one thronged to the museum to catch a sight of the master piece.
    
    The artist came to know that his art work has caught the attention of world and wanted to see the crowds excitement and happiness in person. So he went to the museum and saw the crowds gathered and was extremly delighted.
    
    But to his utter shock , he realized that his paiting was hanging "upside down". But poor guy what can he do, he just had to stand there and take all the compliments and praises with a smile on his face.

    
    
    
  • 
    

    Hecchar Ke You said it really well, Bvv Prasad,' ఒక social pain ని కవి ఎంత personal చెయ్యగలిగాడు, లేదా ఒక personal pain ని కవి ఎంత social చెయ్యగలిగాడు అనేవి కవి అనుభూతి సాంద్రతనీ, ప్రతిభనీ పట్టిస్తాయి గనుక, How deeply effective or How much intensity expressed అనేవి ఉత్తమ కవిత్వానికి ఒక లక్షణమని నా నమ్మకం.' yes, there is nothing like only personal or only social. Such a division is artificial.

    
    
  • 
    

    Mohan Rishi simply superb!!!

    
  • Bvv Prasad ‎Kiran Gali కిరణ్, మీ మంచి కొనసాగింపు.. 1. ఒక మంచి రచన, పాఠకుడి జ్ఞాపకంలో తొ పాటు, అతని హృదయ సంస్కారం పై కూడా ముద్రవేయాలనుకొంటాను.
    ఉదాహరణకి:
    1. ఒక దళితుని దు:ఖం కవిత్వమైనపుడు, అది చదివిన ఒక కులగర్వి, తాను ఇన్నాళ్ళూ ప్రవర్తించింది సరైన విధానం కాదని, తన ప్రవర్తనని మార్చుకోగలగాలి. ఇది కేవలం ఆగ్రహ ప్రకటన ద్వారా ఉపరితల ఉద్వేగాలని కదిలించినపుడు జరగదు. జరిగినా పరిమితం. అదే రచన పాఠకుని హృదయాన్ని తాకితే, అంటే సాత్విక భావాల ద్వారా, బలమైన ఆలొచని ప్రతిపాదించటం ద్వారా జరిగితే, ఏ మాత్రం మానవత్వం మిగిలిన వారైనా తమని సంస్కరించుకొంటారు. ఏడుతరాలు నవల చదివిన వారు, ఒక జాతి, మరొక జాతిని ఎంత అమానవీయం గా చూస్తుందో గమనించి దిగ్భ్రాంతులవుతారు.
    2. ఒక పూవు సౌందర్యం కవిత్వమైనపుడు, అది యాంత్రికమైపోతున్న మనిషి చదివితే, ఒక్క క్షణమన్నా అతను పూవుని చూసినపుడు, ఆగి దాని సౌందర్యంలోకి మేలుకోగలగాలి.
    
    సాహిత్యం సంస్కారాన్నివ్వాలని నేను గట్టిగా నమ్ముతాను. అందుకే, కళ సౌందర్యం నిమిత్తమా, ప్రయోజనం నిమిత్తమా అనే ప్రశ్న ఎదురైనపుడు, ఒక కళా రూపం రెండింటినీ సాధించాలి ఏక కాలంలో అని భావిస్తూ ఉంటాను. అయితే కొందరి మొగ్గు ప్రయోజనం వైపు, కొందరిది సౌందర్యం వైపు ఉండవచ్చు. అలా ఉండటం అవసరం, అందం. లోకంలోని వెలుగు, చీకట్లలో, రంగుల్లో ఎన్ని లోతులు, కోణాలు మనం దర్శించగలిగితే, జీవితాలు అంత సంపద్వంతమౌతాయి.
    
    మీ రెండవ ప్రతిపాదన, కళ అర్థం కావాలా, అవసరం లేదా అని. అర్థం కావటం ఎవరికి, ఏ స్థాయి ఆలోచనా శక్తి, ఊహా శక్తి ఉన్నవారికి, అని మనం ఆలోచిస్తే జవాబు దొరుకుతుంది. మన విద్యావిధానాలు లోపభూయిష్టం కావటం వల్ల, ఇంకా ప్రతి మనిషికీ విద్య చేరకపోవటం వల్ల, సమాజం లో కనీస ప్రమాణాలలో, ఆలోచనా శక్తీ, ఊహా శక్తీ వికసించని వారిని చూస్తున్నాము. అట్లాగే, వ్యక్తిగతమైన జీవశక్తి వల్ల, కొందరు, ఉన్నత ప్రమాణాలతో ఆలోచంచటమూ, అద్భుతమైన ఊహా శక్తి కలిగి ఉండటమూ చూస్తున్నాము. ఆయా కళా రూపాలు, ఆయా స్థాయిలలో, వికసిస్తూ ఉంటాయి. గొప్ప కళా రూపాలు నాకు కూడా అర్థం కావు, కాని వాటిని చూసినపుడు, కళ సైన్సు ని దాటి ప్రయాణిస్తున్న భావన కలుగుతుంది.
    
    తక్కువరకం పదజాలం, ఊహలూ నిండిన కొన్ని సినిమా పాటలు, మనలా తగు మాత్రం గా చదువుకొన్న వారికా, ఇంకా ఉపరితలం లో బ్రతుకుతున్న వారికా? వాళ్ళు మన దగ్గరకు వచ్చి, నీ కవిత్వం నాకు అర్థం కావాలంటే, మన జవాబు ఏమిటి? మన ఊహా సంపద, చేతనా నైశిత్యం (sensibility) అతన్ని చేరగలవా. అలాగే పికాసో వంటి చిత్రకారుడి దగ్గరకు వెళ్ళి, నీ బొమ్మ నాకు అర్థం కావాలంటే, ఎలా సాధ్యమౌతుంది. ఒకటి తక్కువ, ఒకటి ఎక్కువ అనుకోవద్దు. ఒక్కొక్క ప్లేన్ వ్యక్తులకి ఒక్కొక్కటి అవసరం. నాకూ ఒక కథ గుర్తొస్తుంది. శరత్ బాబు ని ఒక పాఠకుడు అడిగాడట. మీ నవలలు మాకందరికీ ఇష్టం, మీరు బెంగాల్ ప్రజలందరికీ తెలుసు, టాగోర్ మాకు అర్థం కారు, ఆయనను మీరు గొప్ప రచయిత అంటారేమిటి అని. దానికి ఆయన, నేను మీకు రచయితను, ఆయన నావంటి రచయితలకు రచయిత అని జవాబిచ్చారట.
    
    అద్భుతమైన మానవ చైతన్యం, దాని అంతర్గత శక్తీ, మనకు అర్థమయ్యే పరిధులలోనే ఆగిపోవాలంటే, మానవ వికాసం చాలా నష్టపోతుంది కిరణ్.
    మనకు ఆసక్తి ఉంటే అక్కడివరకూ వెళ్ళాలి, ఇక్కడ ఆగిపోయినా దోషమేమీ కాదు, కాని మన పాదాల దగ్గరకు రానిదంతా మనకు వ్యతిరేకం అనుకొంటే, అన్యాయం కదా.

    
    
    
  • 
    

    Sky Baaba అందరూ బాహ్య సౌకుమార్యాన్ని కోరుతున్నారు
    నేను అంతర్ కోమలాన్ని వెతుకుతున్నాను
    *
    అందరూ మల్లెల గురించి మాట్లాడుతున్నారు
    నేను నీ గురించి ఆలోచిస్తున్నాను
    *
    ఒక్కోసారి వెతుక్కుంటూ ఉంటాను
    నన్ను పంచుకుంటానికి ఊహ ఉండదు దేహముండదు
    *
    నా మనసు పడ్డ ఇష్టాలను
    లోక విరుద్ధమంటూ దూరం చేసి సంబరపడుతుంటారు
    *
    లోకం చుట్టిన ఒక్కో పొరా విడిచి నగ్నమయ్యాను
    చేపలూ సీతాకోకలూ నాతో స్నేహించాయి

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Sky Baaba మీరు ఇక్కడ ఎందుకు పోస్ట్ చేసారో, అర్థం కాలేదు కాని, ఈ మాటలు నాకు అద్భుతం అనిపిస్తున్నాయి. ధన్యవాదాలు స్కైబాబాగారూ..

    Tuesday at 11:48am · 
  • 
    

    Sky Baaba MEERU ANNA MAATALAKU, NAA EE KAVITHAA PAADAALAKU SAMBANDHAM UNDI ANE..!!

    
    
  • 
    

    Bvv Prasad అందరం కలిసి అన్వేషించవలసిన విషయాలెన్నో ఉన్నాయి, కాని కలహాలతోనే కాలక్షేపం చేస్తున్నాం మనలో చాలామంది, ఇది తరచూ బాధ కలిగిస్తుంది నాకు. కొంచం గర్వాలని లేదా అత్మాభిమానాలని తగ్గించుకొని, విలువల్లోకి అందరం ఒకరినొకరు నడిపించుకొంటే ఎంతబాగుంటుందో కదా, అనుకొంటాడు ప్రసాద్. ధన్యవాదాలు సర్.

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Kiran Gali నా అభిప్రాయాలకు కొనసాగింపు: మనకు అర్థం కానిదంతా, మన చైతన్య పరిథి దాటినదే అనుకోనవసరం లేదు. ఒక కవిత, మనకు అర్థం కానిదా, అర్థం లేనిదా అనేది మనకు సూక్ష్మమైన దృష్టి ఉంటే తెలుస్తుంది, బహుశా అన్నిసార్లూ తెలియకపోవచ్చు కూడా. అపుడు ఆ కళాకారుడి వ్యక్తిత్వం వంక చూస్తే, అతను నిజాయితీ పరుడా, కాదా, ఏదో చెప్పాలని తపన పడుతున్నాడా, లేక ఫోజు కొడుతున్నాడా అనేది తెలుస్తుంది కిరణ్.

    Tuesday at 12:26pm ·  · 3
  • 
    

    Srinivas Iduri చాలా చక్కగా వివరించారు Bvv Prasad గారు. మీరు చెప్పినదాని ప్రకారం personal to social కి ఉదాహరణగా మనం కరుణశ్రీ పుష్పవిలాపం తీసుకోవచ్చు కదా....

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Hecchar Ke This above response is for you sir.. అందరం కలిసి అన్వేషించవలసిన...

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Sky Baaba Thinking that your wonderful poem is supporting my dialogue.. Am I correct sir..

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Srinivas Iduri అవునండి.. పుష్పవిలాపం ఎందరి సంస్కారాన్ని సున్నిత పరిచి ఉంటుందో కదా.. సరిగా గుర్తుచేసారు.. ధన్యవాదాలు..

    
    
  • 
    

    Kiran Gali Prasad Sir పాఠకుడికి అందనంత ఎత్తులో కవిత్వాన్ని తీసుకెల్ల గలగడం నిజంగా గొప్ప Talent కాదనను.
    
    ఈ రోజుల్లొ తెలుగు చదవ గలిగె వాళ్ళు, చదవాలను కునే వాళ్ళె అంతంత మాత్రం. అలాంటి వాళ్ళకు కూడా అందనంత, అర్దం కానంత ఎత్తుకీ, లోతుకి కవిత్వాన్ని తీసుకెల్లడం అవరసరమా అనేదే నా వాదన.
    
    గాఢత నిగూఢత కవి ప్రావిణ్యాన్ని చాటు తాయి, కాని సరలత స్పష్టతా సాంద్రతతొ కలిపి చెపితేనె కవిత్వాన్ని జనాదరణకు మరింత చేరువ చేస్తాయి.
    
    గుప్తత క్లుప్తత బాగనే వుంటాయి కాని వాటికి సార్ధకత (purpose) సమకాలీనత లేక పొతె పాఠకుడు దూరం అవుతాడని నా ప్రగాఢ విశ్వాసం
    
    ఒకప్పుడు కవులకు గండపెండేరాలు తొడిగి గౌరవించేవారు. ఇప్పుడు కవిత్వం అంటే కేవలం కవులకు మాత్రమే పరిమితమయిన కళగా క్రమంగా అంతరించి పోతుంది.. కాదంటారా?
    
    అద్రుష్టమో , దురద్రుష్టమో నేను ముగ్గురే కవులను చదివాను. చిన్నప్పుడూ వేమన, పెరిగి పెద్దదయిన తర్వాత శ్రీశ్రీ, తిలక్.
    
    ముగ్గురి కవిత్వంలోను సరళత, స్పష్టతా, సమకాలినత, సార్ధకత మనకు ప్రస్పుటంగా కనపడు తుంది.
    
    అందుకే మిగితా కవులందరూ కాల గర్భం కలిసి పోయినా వీళ్ళు మాత్రం ముందు తరాలకు కుడా దిక్సూచిలా మిగిలి పోతారు.

    
    
    
  • 
    

    Kiran Gali అద్భుతమైన మానవ చైతన్యం, దాని అంతర్గత శక్తీ, మనకు అర్థమయ్యే పరిధులలోనే ఆగిపోవాలంటే, మానవ వికాసం చాలా నష్టపోతుంది కిరణ్.
    మనకు ఆసక్తి ఉంటే అక్కడివరకూ వెళ్ళాలి, ఇక్కడ ఆగిపోయినా దోషమేమీ కాదు, కాని మన పాదాల దగ్గరకు రానిదంతా మనకు వ్యతిరేకం అనుకొంటే, అన్యాయం కదా. Liked these lines a lot

    
    
    
  • 
    

    Karimulla Ghantasala Meaningful dialogue. Can I suggest we reread Chalam's 'Yogyatha Pathram' to Maha Prasthanam'? Probably there lies the answer...

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Karimulla Ghantasala రాత్రి నేను నాలోపల జవాబు వెదుకుతూ రాస్తూ ఉండగానే, చలం మాటలు 'కృష్ణశాస్త్రి బాధ అంతా ప్రపంచానికి బాధ, ప్రపంచం బాధ అంతా శ్రీశ్రీ బాధ ' గుర్తుకొస్తున్నాయి. కానీ, నేను, కృష్ణశాస్త్రిగారిని ఆంతరిక కవిత్వానికి సంపూర్ణ ప్రతినిధిగా భావించలేదు. వెలుపలి ప్రపంచ కవిత్వం లో, స్త్రీ, దళిత, మత, ప్రాంత, వర్గ వాదాలుగా ఎన్ని విభాగాలున్నాయో, లోపల కూడా, అలాగే అనేక గమనించవలసిన సూక్ష్మ భేదాలున్నాయి. సుఖవాదం, రొమాంటిసిసం, నైరూప్య వాదం, మిస్టిసిసం ఇత్యాదులు. వీటిలో మొదటిది, కొంతవరకూ రెండవదీ, మూడవదీ కూడా నా అభిమాన విషయాలు కావు. నాలుగవది దానిలో మళ్ళీ చాలా దారులు. నాలుగవ దానికి చెందిన టాగోర్, ఖలీల్ జిబ్రాన్ లనూ, సూఫీ కవిత్వాన్నీ, జెన్ కవిత్వాన్నీ నేను ఆంతరిక కవిత్వం యొక్క పక్వస్థితిగా భావిస్తాను. అతి స్వచ్చమైన అస్తిత్వ వేదన ఆంతరిక కవిత్వం యొక్క పరాకాష్టగా భావిస్తాను. కృష్ణశాస్త్రిగారు ఒక రొమాంటిక్ కవి అనుకొంటాను. నాకూ పుస్తక పరిచయం చాలా తక్కువ. నా అన్వేషణ అంతా, నా లోపలి ప్రపంచం లోనే. నేను నాకు అర్థమయితే, మనుషులందరూ అర్థమవుతారని నా నమ్మకం. నేను కూడా అందరిలాంటి ఒక నమూనాని గనుక.

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Kiran Gali ప్రావీణ్యం చాటుకోవడనికి చెసే పని దేనిలోనూ హృదయ స్పర్శ ఉండదు కిరణ్. అది ఇంటలెక్చువల్ ఫాషన్ షో. అందరికీ అందటం, అందకపోవటం కన్నా.. అది ఏ మేరకి గొప్ప హృదయం నుండి వచ్చిందో అన్నదే ముఖ్యం. మన రాతలు ముందు మనని ఎదిగేలా చెయ్యాలి, మనని షేప్ చెయ్యాలి, అప్పుడే అవి ఇతరులకి ఏమైనా చేస్తాయి.
    శ్రీశ్రీని మీరు సామ్యవాది, కాని మీ జీవితం మరొక రకం గా ఉంది అంటే, ఊరికి దారి చూపే బోర్డు, ఊరిలోకి వెళ్ళదు కదా అంటారు, నాకు శ్రీశ్రీ ఆర్టిస్ట్ గా ఆరాధ్యుడు. అంతవరకే. కానీ చాలామంది శ్రీశ్రీ ని, ఆయన లౌక్యం తో సహా ఇష్టపడి, అనుసరిస్తారు.
    ఇక పేరు రావటం, కాలాలకు నిలబడటం ఒక మాయ, డబ్బు సంపాదించడం లో ఎన్ని మాయలున్నాయో, అంతకన్నా ఎక్కువ కీర్తి చుట్టూ ఉంటాయి. రేపు సభని నిశితంగా చూస్తేనే మీకు చాలా మాయలు బోధపడతాయి. ఎవరినీ అనటం కాదు. ఇది లోకరీతి.
    కేవలం విలువలకి బ్రతికిన చాలామంది, పూవుల్లా నిశ్శబ్దం గా వికసించి రాలిపోతారు.

    
    
    
  • 
    

    Karimulla Ghantasala You are more than correct, Prasad. But I think there is only one thing in the realm of poetry, and that one is nothing but Human Experience, though with myriad shades and multiple meanings. And it is clear that he who sings the song of the world around him is certain to be living in memory of mankind. And yes, Human Experience includes what you called Inner and Outer Worlds, but in essence both finally belongs to the same core. Hence, I think, Poetry is an art, like all arts, about the Man of Society.

    
    
    
  • 
    

    Kiran Gali విలువలకి బ్రతికిన చాలామంది, పూవుల్లా నిశ్శబ్దం గా వికసించి రాలిపోతారు. Made me really rethink what I said earlier.

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Karimulla Ghantasala సర్. సత్యమో, సౌందర్యమో కొందరిని తన వెంట తీసుకు పోతుంది, అప్పటి జీవన విధానానికి దూరం గా. అటువంటి వారిని, మన భావి కాలపు చైతన్యానికి దూతలుగా గౌరవిస్తాను నేను. విన్సెంట్ వాంగో తను బ్రతికుండగా రెండవ పైంటింగ్ అమ్ముకోలేకపోయాడని చెబుతారు. ఇవాళ ఆర్ట్ లవర్స్ కి ఆయన చిత్రాలు ఒక అద్భుతం. సమకాలం లో బ్రతకాలని ఆయన అనుకోలేడు. గొప్ప జ్వాలలు ఒక హృదయాన్ని ఊపేస్తున్నపుడు, వాళ్ళు అన్ని సరిహద్దుల్నీ దాటేస్తారు, లేదా పునర్ నిర్వచిస్తారు. వాళ్ళే మానవుల అంధకారానికి బలి అవుతారు, ఎవరినీ ఏమీ అనకుండా, నవ్వుతూ వెళ్ళిపోతారు. సోక్రటీస్, జీసస్ వంటివారూ అంతే.

    
    
  • 
    

    Narayana Swamy ఈ చర్చ చాలా బావుంది. అభినందనలు ప్రసాద్ గారూ. మీ ముందుమాట చదవంగానే నాకూ చలం మాటలే గుర్తుకొచ్చాయి. బాధలోనించి గొప్ప కవిత్వం పుడుతుందని పదే పదే ఋజువవుతూనే ఉన్నది.

    
    
  • 
    

    Kiran Gali ‎"And it is clear that he who sings the song of the world around him is certain to be living in memory of mankind. And yes, Human Experience includes what you called Inner and Outer Worlds, but in essence both finally belongs to the same core". నిజం చెప్పారుKarimulla Ghantasala garu

    
    
  • 
    

    Karimulla Ghantasala Thank you, Prasad and Kiran, as this discussion looks somewhat useful we shall continue in the same vein. Truth will prevail, after all...........

    
    
  • 
    

    Vijayakumar Koduri I posted my Comment in response to the Poem of Sreekanth Alamuru "NISHEDHITHA CHARITHRA"... I request the friends in the group to look at what I posted, if not already read it! As is generally done on Face Book, I expected that responses to my comments/opinions would be posted at the same place so that it would be helpful to the readers who follow the discussion...

    
    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ధన్యవాదాలు నారాయణస్వామి గారూ..

    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Vijayakumar Koduri ఒక కవిత దగ్గర సీరియస్ డిస్కషన్ జరిగితే, అది ఎక్కువమంది చూడటం లేదని గమనించి, వేరే పోస్ట్ గా మొదలుపెట్టాను విజయకుమార్ గారూ. పైగా చర్చ వేరే అంశాలమీదికి మళ్ళితే, కవిత రాసిన కవికి తన కవిత గురించి మాట్లాడకుండా ఈ చర్చ ఏమిటనిపిస్తుంది. కొనసాగింపుకి కారణమైన వాళ్ళని తలుచుకోవాలనే, మీ ప్రస్తావనతో మొదలు పెట్టాను..

    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Kiran Gali, Karimulla Ghantasala జనుల హృదయాలను గెలవాలనుకోవటం మంచిదే, ఆ పని పూర్తి నిజాయితో మనం చేయగలిగితే, మనమూ వేమన లవుతాము... ధన్యవాదాలు నా మాటలు ఓపికగా విన్నందుకు..

    
    
  • 
    

    Sudhama Avr మీ విశ్లేషణ హృదయదఘ్నంగా వుంది ప్రసాద్ గారూ!

    
    
  • 
    

    Bvv Prasad ‎Sudhama Avr సరిగా పట్టుకొన్నారు సర్. ఇది కేవలం నా హృదయ భాషని రికార్డు చెయ్యటమే. ధన్యవాదాలు.

    
    
  • 
    

    Karimulla Ghantasala One amendment, Prasad, that whom you mentioned as 'Art Lovers' are not art lovers, but mere consumers, and their activity is business not art. When art becomes business it ceases to be art and goes into the arbit to which all other commodities belong. If a Picaso sells in the market it becomes private, and a tradable mercantile. From that moment Art has nothing to do with it. Like-wise, a person becomes an actor when he performs before audience, and he is not when he do the same before his mirror, howsoever he acts! Art must have a purpose or else why all these poems are published here! If a poet longs to communicate with his audience, it is the unmistakable sign of the social purpose his poetry inherently renders. Thank you very much.

    
    
    
  • 
    

    Vijayakumar Koduri ప్రసాద్ గారూ!....ధన్య వాదాలు మీ రెస్పాన్స్ కి...నా ప్రస్తావన లేకుండా వుంటే బాగుండేది....వొచ్చింది కాబట్టి ఆ కామెంట్ పెట్టాను....
    మీ పోస్ట్ కు 'like' కొట్టిన వొక మిత్రున్ని అడిగాను...'ఇంతకీ నేనేమి రాసానో చదివేవా?' అని...'అదే వెదికేను గానీ దొరకలేదు' అని సమాధానం !
    
    personal poetry అంటూ నేను విడదీసి చెప్పింది కూడా మీరు చెప్పినట్టు ' అవగాహనా సౌలభ్యం కోసం మాత్రమే!...నేను మరో మాట కూడా అన్నాను...." ఈ personal poetry పట్ల నాకేమీ వ్యతిరేకత లేదు (ఎందుకంటే, నేను రాసిన కవితల్లో కూడా ప్రేమకు సంబందినవి వున్నాయి )...నిజానికి, ఒక చదువరిగా ఇవి నన్ను బాగానే కదిలిస్తాయి ... అబ్బుర పరుస్తాయి....కవి 'కవిత్వ నైపుణ్యాన్ని' కళ్ళ ముందు నిలబెడతాయి"......కాకపోతే, ఇక్కడ కొత్తగా కవిత్వం రాస్తోన్న వాళ్ళు ఎక్కువగా వుండడం వలన , అదనంగా మరొక మాట చేప్పేను...."technicalitie

s సంబంధించి, personal poetryలో ఒక సౌలభ్యం వుంది అనిపిస్తుంది నాకు .... .....ఈ కవితలలో కవి తన వ్యక్తిగత అనుభవాలనీ/అనుభూతులనీ relatively సునాయాసంగానే పోయెం చేసుకుంటూ పోతాడు/పోతుంది .... అదే ఒక సామాజికాంశాన్ని కవిత్వం చేయాలనుకున్నపుడు, personal poetry రాసినపుడు ఫీలయిన ఒక సౌకర్యం లాంటిది (రాసిన దాంట్లో 'కవిత్వాంశ' మెరవడం) ఏదో మిస్ అయినట్టు వుంటుంది .."

ఒకానొక కవితను చదివిన సందర్భం లో నేను నా వ్యాఖ్య పోస్ట్ చేసాను ... ఆ సందర్భాన్ని మినహాయించి, నా వ్యాఖ్యల్ని 'isolated ' గా ప్రస్తావిస్తే కొంచెం ఆశ్చర్యపోయాను...అంతే!...నా
 మొత్తం కామెంట్ కి కేంద్రకం లాంటి ఈ వ్యాఖ్యని ఇక్కడ మళ్ళీ యిస్తున్నాను (చదవని మిత్రుల కోసం)

"అయితే, ఇన్నేసి కవితలు చదివే క్రమం లో నన్ను వెంటాడిన ప్రశ్న..... 'ఏ సామాజిక అంశాలూ ఈ తరాన్ని కదిలించడం లేదా?' అని... 'ఆధునిక కాలంలో వ్యక్తిగత కవిత్వమూ, సామాజిక కవిత్వమూ వేరు వేరు కాదు' అనే వ్యాఖ్య 'కొంతవరకూ మాత్రమే' నిజమని నా భావన....
ఉదాహరణకు, స్త్రీ వాద కవయిత్రి 'వంటిల్లు' గురించి రాస్తే అది పైకి వైయక్తిక కవిత్వంలా తోస్తుంది గానీ అది సామాజిక కవిత్వం కదా!...అలాగే, ఒక దళితుడు తాను కుల పరంగా ఎదుర్కొన్న అవమానాలని గురించి పోయెం లో చెప్పుకుంటూ పోయినపుడు కూడా ! .....కానీ, సఫలం కాని తన ప్రేమని గురించి కవిత్వం రాస్తే?....బహుశా, నా ఈ ఆలోచనల నేపథ్యంలోనే అనుకుంటా...... Sreekanth Aluru కవిత నన్ను ఆకర్షించింది ....."

మీ మాటల్లో నా వ్యాఖ్యని చెప్పాలంటే 'personal to social ' ప్రయాణాలు కనిపించినట్టుగా 'social to personal ' ప్రయాణాలు కనిపించడం లేదు ఎందుకన్నదే ప్రశ్న!....అంతః ప్రపంచం లోని చీకటి/దుక్కమూ కవిత్వం అయినంతగా బాహ్య ప్రపంచం లోని చీకటి /దుక్కం కవిత్వం ఎందుకు కావడం లేదన్నదే సందేహం!

"ఒక social pain ని కవి ఎంత personal చెయ్యగలిగాడు, లేదా ఒక personal pain ని కవి ఎంత social చెయ్యగలిగాడు అనేవి కవి అనుభూతి సాంద్రతనీ, ప్రతిభనీ పట్టిస్తాయి".....& "social or personal అనే labels ఒక కవితని గౌరవనీయమైనదిగా చేయలేవని నా నమ్మకం" అన్న మీ వ్యాఖ్యల తో కవిత్వం లో కాస్తో, కూస్తో ... చిన్నదో, పెద్దదో దూరం ప్రయాణించిన నాకు ఏకీ భావం లేకుండా ఎలా వుంటుంది?.....అందుకే కదా "ఏ కవిత్వం అయినా అంతిమంగా కవి తాను 'ఇక కవితగా మారి, బయటకు రాకుండా ఉండలేని స్థితి' నుండే వొస్తుంది /
రావాలి" అన్నాను................................................................., ఒక అర్థవంతమైన, అవసరమైన చర్చను ముందుకు తీసుకు వెళ్ళినందుకు మీకు, యితర మిత్రులకు ధన్యవాదాలతో...!

Vijayakumar Koduri ‎Hecchar Ke and Kareemulla...thanku...

Katta Sudershan Reddy ‎Vijayakumar Koduri-'ఏ సామాజిక అంశాలూ ఈ తరాన్ని కదిలించడం లేదా?' అని...నాదీ మీ ఆలోచన విధానమె. మీ భావ వ్యక్తీకరణలో అర్ధం ఉంది. ఈ విషయం సవివరంగా చర్చించవలసిన ఆవశ్యకత ఎంతైనా వుందన్నదే నా అభిప్రాయం.